Voldoet een woning niet aan de minimale kwaliteitsnormen en vertoont ze dus gebreken? Dan kan elke betrokkene naar de gemeente gaan om de administratieve procedure tot ongeschikt- of onbewoonbaarverklaring op te starten. Deze procedure is gratis. Ook de gemeente en andere overheden mogen het initiatief nemen. De gemeente moet elke klacht over woningkwaliteit of overbewoning beschouwen als een verzoek om de procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring op te starten.
Let op!
In de eerste plaats moet je uw klacht melden bij de gemeente. Bezorg een lijst met gebreken, foto’s en brieven die je daarover gestuurd hebt naar de verhuurder aan de gemeente. Vraag de gemeente, schriftelijk, om de kwaliteit van de woning te onderzoeken en de procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarheid op te starten. Je ontvangstbewijs geldt als startdatum van de procedure.
Vervolgens zal de gemeente je klacht onderzoeken. Als de gemeente oordeelt dat uw klachten terecht zijn, vraagt ze aan Wonen-Vlaanderen om de woning te controleren en advies te geven over de woningkwaliteit.
Wonen-Vlaanderen, een agentschap van de Vlaamse overheid, zal een van zijn woningcontroleurs een conformiteitsonderzoek laten uitvoeren. Daarbij wordt de woning nauwkeurig gecontroleerd aan de hand van een lijst met gebreken.
Wonen-Vlaanderen geeft een advies aan de burgemeester op basis van het resultaat van dit conformiteitsonderzoek. Samen met haar advies bezorgt ze de burgmeester ook het technisch verslag van de woningcontroleur. De woning is
De burgemeester hoort de betrokken partijen (verhuurder en bewoner) nadat hij iedereen het verslag van het woningonderzoek (dit is het technisch verslag met de lijst van gebreken die werden vastgesteld) en het advies van Wonen-Vlaanderen heeft bezorgd. Dit kan via een hoorzitting, waarop de betrokken partijen worden uitgenodigd om de betwistingen met betrekking tot het technisch verslag kenbaar te maken, of schriftelijk.
Nadat iedereen de mogelijkheid heeft gekregen om te reageren op het resultaat van het woningonderzoek, neemt de burgemeester een beslissing. Elke woning die door de burgemeester ongeschikt en/of onbewoonbaar is verklaard wordt opgenomen op een Vlaamse inventaris.
Als eigenaar van een ongeschikte of onbewoonbare woning is het de bedoeling dat je uw woning zo snel mogelijk weer in orde brengt. Als de woning na 1 jaar nog steeds op de inventaris staat, zal je als eigenaar een heffing voor ongeschikte en onbewoonbare woningen moeten betalen, tenzij de inventarisbeheerder je een vrijstelling of opschorting heeft toegekend.
Het Vlaamse Gewest staat zelf in voor het belasten van woningen die ongeschikt en/of onbewoonbaar werden verklaard indien deze werden opgenomen in de inventaris van ongeschiktheid en/of onbewoonbaar verklaarde woningen.
Lokale besturen kunnen sinds 1 januari 2015 kiezen of ze zelf een belastingreglement ontwikkelen, opvolgen en heffen of kiezen voor het heffen van opcentiemen op de Vlaamse belasting.
Laarne en Wichelen kozen ervoor om opcentiemen te heffen op de gewestelijke belasting. In Wetteren heeft men een gemeentelijk belastingreglement ontwikkeld.
Wanneer je, als eigenaar of huurder, niet akkoord gaat met de beslissing van de burgemeester, kan je binnen de 30 dagen na de betekening van zijn beslissing per aangetekende brief beroep indienen bij de Vlaamse minister van Wonen op het adres van Wonen-Vlaanderen: Beroepen Woningkwaliteit, Herman Teirlinckgebouw, Havenlaan 88 bus 40 C, 1000 Brussel. In die brief kan je vragen om een mondeling onderhoud.
Ook als de burgemeester na drie maanden geen besluit heeft genomen of geen woningonderzoek heeft laten uitvoeren, kan je in beroep gaan bij de Vlaamse minister van Wonen. Dit noemen we een beroep tegen het ‘stilzitten’ van de burgemeester. Je kan in beroep gaan tegen het stilzitten tot twaalf maanden na het verstrijken van de ordetermijn van drie maanden.
De minister van Wonen neemt een beslissing binnen drie maanden (of vier maanden als u op uw uitdrukkelijk verzoek een mondeling onderhoud had). Als de minister binnen die termijn niet beslist, betekent dit dat het beroep impliciet is afgewezen.